İran’da geçen bu filmin kuşkusuz en temel teması “Kadın, Özgürlük, Toplumsal Baskı ve Siyasi Gelişmeler” idi. Aslında isme bakıp yanılmamak lazım. Bu filmde erkek oldukça var olan bir öğe idi kadınların yaşamında. Özellikle tek tek karakterlere baktığımızda, her bir kadının yaşamında erkeğin mevcudiyetinin çok can acıtıcı bir boyutuna rastlamaktayız.
Önce Munis diye bir karakter var. Abisi tarafından ezilen, sokağa çıkmasına dahi izin verilmeyen, bir an önce evlenip evini bilmesinin istendiği ama içten içe politika ve siyaset aşkıyla yanıp tutuşan, günün neredeyse 24 saati radyoda siyasi olayları takip eden genç bir kadın. Bu kadın net bir kararla evlenmek istemiyor, sokaklarda direnişçilerle bir arada eylem yapmak istiyor. Tabii bu İran toplumunun kabul edemeyeceği bir şey. Dolayısıyla abisi evden çıkma yasağı getiriyor. Bu noktada tek çıkış noktasını ölmekte bulan Munis intihar ediyor ve filmde öldükten sonra istediği şeyleri gerçekleştirmeye başlıyor…
Daha sonra bir genelev kadını Zerrin ile karşılaşıyoruz. Tamamen yaşamdan bıkmış usanmış ve bir deri bir kemik kalarak yemeyen içmeyen bu kadın bir gün kaçış yolunu buluyor ve hamama giderek kendini kanatana kadar yıkanıyor. Daha sonra kendini ormana bırakıyor. Tam ölmek üzereyken diğer karakter Sadri ve bahçıvanı tarafından bulunuyor.
Sadri ise bir bürokratın eşi… Eskiden aşık olduğu erkeği hala umutsuzca seven bir kadın. O erkeğe tekrar rastlıyor bu yaşam döneminde ancak eşinden ayrılmaya hazır olduğunu bildirdiği halde eski sevgilisi hiçbir tepki vermiyor yani onun beklediği tepkiyi… Sadri bütün engel zannettiği evliliğinin aslında sevgilisi için bir bahaneden ibaret olduğunu görerek ama geri adım atamayarak bir meyve bahçesi olan şehir dışında bir büyük eve taşınıyor… Bazen kadınlar kurtuluşun bütün zincirleri yıkmakta saklı olduğunu zannederler. Bunun nedeni gerçek istekten çok, olan durumu kaldırmanın zorluğu karşısında çok radikal bir çıkış yaparak yaşamın bir anda değişeceğine dair basit bir anlayıştır; ama bu uzun vadede işe yaramaz. Nitekim eski sevgili partiye yeni nişanlısı ile gelme cüretinde bulunur ve Sadri’nin iç dünyası yine yıkıma uğrar.
4. ve son karakter ise Faezeh adıyla tanıdığımız, Munis’in çok yakın arkadaşı… O da tutkuyla Munis’in baskıcı abisine aşıktır. Abi başkasıyla evlenir ama Faezeh onu sevmeye devam eder. Tam her şeyden vazgeçip yollara düşer ki onun da yolu Sadri ile kesişir ve Sadri Zerrin’e yaptığı gibi Faezeh’e de kol kanat gerer. Ayrıca günün birinde Munis’in abisi çıkagelir ve Faezeh’ten 2. Eşi olmasını ister… Bu bir kurtuluş olmaktan öte Faezeh için yaşamın bitişi demek olur…
Bu dört kadının da ortak noktası erkekler ve buluştukları meyve bahçesidir. Bunun dışında farklı açılardan analiz edersek, Zerrin yaşam karşısında gerekli sorumluluğu bir türlü alamayan, hep yardıma muhtaç ve hasta bir kadın, Sadri geçmişe takılan, eskiyi bırakamayan ve kurtuluşu kadınlarla birlik içinde olmakta ve bir bakıma onları yönetmekte gören, Faezeh, aynı şekilde tutku içinde sevip ama karşılık alamadığı bir insana saplanmış yine çareyi yaşamdan daha da fazla uzaklaşmakta bulan, Munis ise bunların içinde biraz daha farklı olarak “siyaset ve toplum” ilgisi olan ama aynı zamanda da düşman askeri kendi tarafları tarafından vurulduğunda oturup düşman için de ağlayabilen bir kadın…
Film bu karakterler açısından trajedik bir sonla bitiyor. Yönetmen yine bir kadın ve filmi kadınların yenilgisi ile tamamlıyor. Filmin spiritüel-ölüm sonrası boyutları da var kuşkusuz ancak bunlar filme fantastik hava katmak dışında yani felsefik bir role sahip değil gibi. Kadınların özgürlük şansının olamadığı bir toplumun acısını gözler önüne sererken aynı zamanda kadının erkekten, dış dünyası bir yana aslında iç dünyasında bir türlü özgürleşemediğini, yani özgür düşünemediğini, duygulanamadığını ve davranamadığını görüyoruz.
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder